|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
مأخذ: نگارنده با اقتباس از (Municipality of Muller, 2004)
|
|
|
|
|
|
مأخذ: نگارنده
به طور کلی فاکتورهای موثر بر فعالیت فیزیکی عبارتند از : فاکتور فیزیکی، ویژگیهای شخصی، محیط اجتماعی، محیط مصنوع و عوامل محیطی و جغرافیایی است (Nasser, 2015).
در مطالعهای دیگر سیوام و همکاران در سال (2011) در مورد تأثیر طراحی شهری روی فعالیت فیزیکی در کاهش چاقی به این نتیجه رسیدند که کیفیتهای ادراکی محیطی قادر به ارتقای فعالیت فیزیکی هستند و این کیفیات شامل نفوذپذیری، سرزندگی، خوانایی، غنای محیطی، فضای باز میشوند. نفوذپذیری با طرح مسیرهای پیشنهادی و دوستدار پیاده، خیابانها و مسیرهای خوانا، الگوهای کوچک با مسیر سواره تاثیر بسزایی در فعالیت فیزیکی دارد. سرزندگی و تنوع عاملی مهم برای پیاده روی محسوب میشود چرا که تنوع فعالیتی و سرزندگی فضای سبز برای افراد انگیزه خوبی فراهم میکند. فاکتور بعدی خوانایی و موقعیت فضاهای عمومی و سبز، زیرساختهای اجتماعی، دسترسی مناسب به فضاها، قابل درک بودن محیط و مسیر و همچنین قرارگیری امکانات و فضاهای سبز در فاصله 411 متری یا 11 دقیقه پیاده روی تأثیر بسزایی در فعالیت فیزیکی دارد. کیفیت مسیرها و امکانات حمل و نقل عمومی، اختلاط کاربری و تراکم بالا، موثر در غنای محیط میباشند. اما همچنین فاکتور بسیار مهمی مانند فضاهای باز میتواند با قرارگیری محل درخور، امنیت مناسب، فعالیتهای متنوع، تجهیزات و دسترسی مناسب تأثیر فراوانی در فعالیت فیزیکی داشته باشد.
یکی از محلات جدید که اخیرا مورد توجه کارشناسان سلامتی در برنامهریزی و طراحی قرار گرفته است محله مولر در آستین تگزاس میباشد. 21 سال پیش ایده و چشمانداز ساخت محلهای در سایت فرودگاه شهر آستین در ذهن شهردار وقت این شهر قرار گرفت. در سال 1984 برنامهریزی برای ساخت مجموعه مسکونی با تراکم بالا و سازگار با محیط صورت گرفت. با تلاشهای شهردار وقت در سال 1996 جمعی از علاقهمندان و سرمایهگذران راغب شدند تا مجموعهای پیادهمدار، و مختلط را ایجاد کنند. فرودگاه به خاطر مسائلی که داشت موجب شده بود تا رونق محلات اطراف کم شود و این فرصتی مناسب بود تا مجموعهای با هدف ارتقای کیفیت زندگی و محیط ایجاد شود. محله مولر برای 21111 نفر برنامهریزی شده و روی سایت فرودگاه سابق با مساحتی بالغ بر 711 جریب نزدیک مرکز شهر ساخته شد (Municipality of Muller, 2004).
زیمرینگ و همکاران در سال (2015)، با بررسی تأثیر طراحی معماری و سایت روی فعالیت فیزیکی دریافتند که مقیاسهای طراحی شهری، طراحی سایت، طراحی معماری و طراحی جزئیات بنا در فعالیت فیزیکی افراد موثر است. همچنین آنها دریافتند که افراد در صورتی بیشتر پیادهروی میکنند که فاصله مقصدی که از منزل برای فعالیتهایی نظیر خرید میخواهند بروند بیش از 411 متر و از محل کارشان بیش از 811 متر نباشد (Zimring et al, 2005).
طراحی با تراکم بالای محلات و فراهم آوردن زیرساختهای لازم شامل ساختمانهای عمومی، فضای باز، اختلاط کاربری و معابر پیادهمدار با هدف ارتقای فعالیت فیزیکی میشود (Jackson, 2003). انواعی از فعالیتهایی که مردم انجام میدهند شامل فعالیتهای حین کار، سایر فعالیتهای کاری، خرید، ورزش و فعالیتهای زمان اوقات فراغت میشود. در بافتهایی که نیاز به پارکینگ دارند قرارگیری آن در فاصلهای از منزل نیز در ارتقای فعالیتها مؤثر است. همچنین مطالعاتی صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد که حتی اگر فاصله پارکینگها نیز بیش از حد معمول باشد افراد راغب به پیادهروی برای پارک کردن خودروها هستند (Zimring et al, 2005). همچنین حمل و نقل عمومی عامل موثر دیگری برای این موضوع است چرا که مردم تمایل دارند فاصلههای طولانیتر از حد معمول را برای رسیدن به ایستگاه حمل و نقل عمومی و پارکینگ را پیاده روی کنند (Seneviratne,1985).
بحرینی و خسروی (1389) در بررسی معیارهای کالبدی بر روی میزان پیاده روی افراد به این نتیجه رسیدند که کیفیت محیط بیشترین تأثیر را بر پیادهروی زنان دارد. طول مسیر تا مرکز خرید و کار، حجم اطلاعات بصری و وجود دیگر فعالیتهای مختلف بر میزان پیادهروی مؤثر است. بیشتر از هر معیار دیگر امنیت محیط برای زنان مهم میباشد و آنها در فضاهای ناامن پیادهروی نمیکنند. همچنین عوامل اقلیمی و محیطی هم مانند شیب زمین نیز برای افراد مهم بحساب میآید. به طور کلی میتوان گفت که معیارهای محیطی از جمله طول مسیر، امنیت محیط، تنوع استفاده کنندگان از فضا و فعالیتها ، حجم اطلاعات بصری محیط، عوامل محیطی و اقلیمی، عدم وجود موانع و مبلمان مناسب تأثیر فراوانی بر میزان فعالیت فیزیکی دارد (بحرینی و خسروی، 1389).